In de loop van de oorlog zijn vele burgers, al dan niet vrijwillig, voor de arbeidsinzet weggevoerd (in het begin) ten behoeve van de aanleg van verdedigingswerken aan de kust in o.a. Nederland, België en noord Frankrijk en (later) t.b.v. ondersteuning van de (oorlogs-) industrie naar Duitsland. Was je werkloos dan was het deelnemen aan de arbeidsinzet een verplichting. Later kwamen er nog andere criteria bij die voor een verplichting zorgden. Vanaf december 1944 waren er zelfs razzia’s op willekeurige mannelijke burgers van beneden de 40 en ook dat laatste beperkende leeftijdscriterium werd soms opgeheven bij raazia’s. In een enkel geval (Prinsenberg) werd je als vergelding voor een aanslag opgepakt en naar een concentratiekamp gezonden.
Uit de brieven van het Hoofd sociale zaken van de gemeente Gouda aan burgemeester James. (zie SAHM dossier ac 520 inv. nr. 5800, 3/9/46 6/9/46 en 3/10/46) kwamen 28 namen naar voren. Daarnaast zijn lijsten van de Oorlogs Graven Stichting en van de Stichting Oude Begraafplaats geraadpleegd. Ook is het boek Gouda in de Tweede Wereldoorlog doorgenomen. Tenslotte kwamen er nog aanvullingen via het Rode Kruis binnen.
| Naam | geboren | overleden | Opmerkingen |
| C. (Cornelis) Blom | 05-06-1913 Ammerstol | 27-02-1945 Herten | Overlijdensakte Gouda |
| W. (Wilhelmus) Blom | 09-03-1905 Gouda | 16-02-1945 Oranienburg Sachsenhausen | Overlijdensakte Gouda 1945-323 1) |
| A. (Arie) den Boer | 29-04-1887 Waddinxveen | 12-05-1944 Siegburg | Overlijdensakte Gouda |
| G.D. (Gieliam David) van den Bos | 09-01-1898 Haastrecht | 22-04-1944 Westerland, Landkreis Süd Tondern | Overlijdensakte Gouda 1944- 468 (extract uit Westerland) 2) |
| L.F. (Leonardus Fransciscus) Braat | 26-10-1917 Zevenbergen | 26-03-1944 Essen | Overlijdensakte Gouda |
| C.A. (Cornelis Antonius) van den Broek | 03-10-1894 Gouda | 28-01-1943 Vught | Overlijdensakte Gouda |
| L.A. (Leendert Arie) Bussing | 24-11-1899 Maasdam | 16-05-1943 Hungerburg | 3) |
| G. (Gerrit) van Buuren, | 17-11-1912 Haastrecht | 22-07-1944 Erfurt. | Overlijdensakte Gouda 1946-419 (extract uit Erfurt) 4) |
| D. (Dirk) Dikhoff | 22-05-1889 Gouda | 08-04-1945 Zutphen | 5) |
| F.M. (Franciscus Marinus) Dortland | 13-03-1923 Gouda | 26-12-1944 Neuengamme | Overlijdensakte Gouda 1946-355 (extract uit Hamburg) 6) |
| G. (Gerrit) Dortland | 22-06-1915 Gouda | 20-01-1941 Jena | 7) |
| H. (Hendrik) van Driel | 24-02-1913 Gouda | 16-12-1943 Berlijn | Overlijdensakte Gouda 1944-467 (extract uit Berlijn-Charlottenburg) 8) |
| S.A.A. (Sebastiaan Adrianus Anthonius) Goudriaan | 19-01-1909 Ommen | 13-12-1943 Ommen | Overlijdensakte Gouda 1943-501 (extract uit Ommen) 9) |
| G.J. (Gijsbert Jan) Graafland | 14-11-1910 Gouda | 25-05-1945 Berlijn-Neuköln | begraven Gouda (Pr. Hendrikstraat) later naar Loenen. Geen overlijdensakte gevonden, wel bericht Rode Kruis |
| A.A.J. (Antonius Arnoldus Josephus) Groos | 17-09-1915 Gouda | 08-08-1943 Alpen-Veen | Overlijdensakte Gouda |
| P. (Paulus) Heek | 21-04-1900 Bunschoten | 12-02-1945 Gouda | Overlijdensakte Gouda 1945-134 10) |
| J.H. (Jacobus Hermanus) van Hensbergen | 19-08-1912 Nijmegen | 15-03-1945 Berlijn | Overlijdensakte Gouda 1947-322 (extract uit Berlijn) 11) |
| H.A.M. (Hendrikus Antonius Maria) Hilhorst | 11-05-1921 Gouda | 16-03-1945 Weimar-Buchenwald | Overlijdensakte Gouda |
| A. (Abraham) Houtman | 09-09-1904 Aarlanderveen | 27-07-1943 Teuplitz | Overlijdensakte Gouda |
| C.A. (Cornelis Anthonius) van ’t Hul | 17-2-1917 Gouda | 03-05-1945 Cap Arcona (Lubecker bocht-ramp) | Overlijdensakte Gouda |
| Arie IJsselstein | 21-2-1918 Gouda | 09-08-1944 Vught | Overlijdensakte Gouda |
| P.H. (Pascalius Hubertus) Janssen | 26-09-1924 Gouda | 16-05-1944 Hannover | OGS Overlijdensakte Gouda 1947-413 (extract uit Hannover) 12) |
| J. (Jacobus) Jongeneel | 15-01-1907 Gouda | 09-04-1945 Mülheim a.d. Ruhr | Overlijdensakte Gouda 1945-706 (extract uit Mülheim (D) 13) |
| G.J. (Gerardus Jacobus) de Keiser | 27-11-1921 Gouda | 11-04-1945 Hannover | Overlijdensakte Gouda 1948-405 14) |
| H. (Hubertus) van Kooij | 30-09-1924 Gouda | 26-09-1944 Hannover | Overlijdensakte Gouda |
| G.F. (Gijsbertus Franciscus) Kraan | 06-07-1923 Arnhem | 16-02-1943 Vught | Overlijdensakte Gouda |
| P.E. (Philippus Everhardus) van de Kroef | 20-06-1924 Gouda | 30-04-1945 Berlijn | Overlijdensakte Gouda |
| J.H. (Johannes) Lankhorst | 25-05-1916 Gouda | 17-04-1943 Munchen | Overlijdensakte Gouda |
| W. (Willem) van Mastrigt | 26-04-1924 Gouda | 12-07-1944 Berlin Köpenick | Begraven Gouda (pr. Hendrikstraat) Overlijdensakte Gouda 1944-470 |
| W.T.C. (Wilhelmus Theodorus Cornelis) Meeuwsen | 10-11-1913 Utrecht | 05-07-1945 Rolandseck | Overlijdensakte Gouda |
| L. (Leonardus) Melkert | 21-12-1919 Gouda | 24-11-1944 Bochum | Overlijdensakte Gouda |
| J. (Josef) Neumaijr | 16-07-1911 Dordrecht | 07-01-1943 Dusseldorf | |
| J. (Jan) Noorlander | 14-07-1908 Gouda | 12-09-1944 Kiel | Overlijdensakte Gouda 1947-356 (extract uit Kiel) 16) |
| H. (Hendrik) Paul | 21-01-1900 Benthuizen | 15-02-1943 Vught | Overlijdensakte Gouda |
| J. (Jozua) Pieters | 12-08-1909 Gouda | 16-12-1943 Berlijn- Charlottenburg | Begraven Gouda (Pr. Hendrikstraat) Overlijdensakte Gouda 1944-463 (extract uit Berlijn-Charlottenburg) 17) |
| L. (Leendert) Piket | 09-05-1906 Gouda | 14-04-1944 Tebbin Kreis Teltow | Overlijdensakte Gouda 1944-462 (extract uit Trebbin (D) 18 |
| J. (Johan) Prinsenberg | 15-06-1920 Gouda | 30-01-1945 Neuengamme | Opgepakt bij razzia in Putten als vergelding voor aanslag |
| A. (Abraham)van de Putten | 18-04-1923 Amsterdam | 15-03-1945 Berlijn-Spandau | 19) |
| P. (Pieter) Raamsdonk | 27-12-1923 Gouda | 30-01-1945 Radeberg | Overlijdensakte Gouda |
| C. (Cornelis) van Raffen | 17-01-1919 Gouda | 21-10-1942 Lorient (Frankrijk) | 20) |
| P. (Peter) Ratten | 17-07-1908 Gouda | 18-02-1946 Gouda | Overlijdensakte Gouda 1946-89 21) |
| D.A. (Dingenus Adriaan) van der Ree | 14-04-1913 Sint Maartensdijk | 20-03-1944 Kassel | Overlijdensakte Gouda 1944-457 (extract uit Kassel 22) |
| J. (Jan) de Ruijter | 09-07-1917 Gouda | 05-05-1945 Munchen | Overlijdensakte Gouda |
| J. (Johannes) Sas | 05-09-1911 Gouda | 09-03-1941 Arque (Frankrijk) | 23) |
| W. (Willem) Slingerland | 03-03-1922 Capelle a/d IJssel | 17-12-1944 Ulm | Overlijdensakte Gouda |
| M. (Marinus) Tak | 17-05-1923 Oud- en Nieuw Gastel | 31-1-1943 Wewelsburg | Overlijdensakte Gouda |
| F. (Frans) Tempelman | 13-07-1917 Gouda | 16-12-1943 Berlijn | Begraven Gouda (Pr. Hendrikstraat) later naar Loenen |
| N. (Nicolaas) Tempelman | 13-09-1924 Gouda | 24-05-1945 Berlijn | Begraven Gouda (Pr. Hendrikstraat) maar eerst in Berlijn begraven geweest. |
| J.H. (Johannes Hendricus) van Velzen | 01-10-1908 Gouda | 24-01-1945 Brux (Tsjechië) | Overlijdensakte Gouda |
| C.M. (Cornelis Martinus) Verkleij | 02-11-1911 Utrecht | 25-09-1945 Magdeburg-Sudenburg | begraven Gouda (Pr. Hendrikstraat) later naar Loenen. Overlijdensakte Gouda 1946-285 |
| A. (Adriaan) Versluis | 24-04-1923 Waddinxveen | 16-12-1943 Berlijn-Charlottenburg | |
| J.K.J. (Jan Krijn Jan) Versluijs | 29-09-1924 Bergambacht | 4-12-1944 Dölkau | Overlijdensakte Gouda |
| G. (Gerrit) van Vliet | 08-06-1923 Gouda | 06-09-1945 Helmstedt | Tuberculose ; Overlijdensakte Gouda |
| P.H. (Pieter Hendrikus) de Waard | 01-10-1925 Gouda | 14-10-1944 Duisburg | |
| A. (Antonie) de Wilde | 25-04-1904 Gouda | 25-03-1945 Hannover | Overlijdensakte Gouda |
| A. (Abraham) Wiltenburg | 15-06-1907 Gouda | 26-06-1944 Mustvee | 24) |
| W. (Willem) van der Zijden | 30-03-1912 Benthuizen | 02-12-1944 Neuengamme | Overlijdensakte Gouda 1946-242 (extract uit Hamburg-Neuengamme) 25) |
| G. (Gerrit) Zuidam | 02-09-1920 Gouda | 19-07-1944 München | Overlijdensakte Gouda 1947-343 26) |
| H. (Hendrikus) Zwanenburg | 10-02-1921 Gouda | 20-02-1945 Chemnitz | Overlijdensakte Gouda |
- Bewoner van Persijnstraat 4 geeft aan dat zijn vader in het concentratiekamp is overleden.
- St.Josephstraat 78 ; Bewoonster geeft aan dat haar man in Duitschland is overleden.
- J.P.Heyestraat 3 ;Bewoonster geeft aan dat haar man in Duitschland is overleden.
- Chr.de Wetstraat 12
- Nobelstraat 59 ; Man om onbekende redenen doodgeschoten.
- C.Huijgenstraat 120 ;
- St.Josephstraat
- F.W.Reitzstraat
- St.Josephstraat
- Boschweg 112 ; Bewoonster geeft aan dat haar man in een concentratiekamp geweest en daar is gestorven op 12-2-1945.
- Inwonende van Regentesseplantsoen 27 geeft aan dat haar vader vermoedelijk is overleden tijdens de arbeidsinzet.
- Goejanverwellendijk 47.
- Pr. Hendrikstraat 88 ; Man is overleden in Duitschland. en begraven in Düsseldorf.
- Wilhelminastraat 26 ; Zoon G.J. in Duitschland overleden.
- Spieringstraat ; handgeschreven: naar Bodegraven dwangarbeider
- Varkensmarkt 20 ; Man door bombardement overleden.
- Graaf v. Bloisstraat. Is waarschijnlijk Jozua Pieters die ook gemeld wordt als zijnde omgekomen op 16 dec. 1943 in een gebombardeerde schuilkelder in Berlijn. zie ook de aanvullende lijst van Koos Massar
- Lange Dwarsstraat
- 3e Kade 127 ; Man overleden in Duitschland.
- Raam 256 ; Zoon overleden in Frankrijk.
- Vorstmanstraat 10 ; in Duitschland tuberculoze gekregen en is na terugkeer in Nederland overleden.
- P.C.Bothstraat 95 ;
- Heerenstraat
- Boschweg.
- Bij de beschrijving van de bombardementen in WOII blz. 112 is sprake van een eerdere echtgenoot van mevr. L. Boot -de Gruijl, te weten J. van der Zijden de vader van Sonja dat het bombardement op 18-9-1944 overleefde. J. van der Zijden was toen al in Neuengamme overleden. (in OGS niet gevonden!)
- Emmakade.
Aantallen Gouwenaren in de arbeisinzet
In de brief van 6-9-1946 wordt over de arbeidsinzet nog melding gemaakt van de volgende aantallen: 2329 personen zijn formeel uit Gouda naar Duitsland uitgezonden.
Een aantal dezer personen -het getal is niet bij benadering op te geven- is echter nimmer in Duitschland gearriveerd, daar zij zijn ondergedoken, tijdens het vervoer den trein hebben verlaten e.d..
Dit blijkt o.a. uit het feit, dat per 30 September 1944 in Duitsland 1644 Gouwenaars werkzaam waren.
Een aantal van 685 gemeentenaren is dus óf ondergedoken en is nimmer in Duitschland ngekomen, óf is na genoten verlof niet meer voor de tweede maal teruggekeerd.
Tijdens de razzia’s in den winter 1944-1945 zijn 147 personen gearresteerd en naar Duitschland gezonden.
Criterium Gouwenaar:
Personen die in Gouda woonden ten tijde van hun arrestatie of vertrek naar Duitsland.
Conclusie:
Alle hier genoemde personen voldoen aan de criteria. Alle andere namen zijn uit het overzicht weggelaten.